Κυριακή 31 Μαρτίου 2013

ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΤΙΚΕΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ – Γιατί αποτυγχάνουν;


   Την τελευταία 5ετία έχουν συμβεί κοσμογονικές αλλαγές στην Κοινωνική και Πολιτική κατάσταση της χώρας. Η Οικονομική κρίση, η οποία χρεώθηκε στην Ελλάδα, από φίλους-συμμάχους της Ε.Ε. συνεπικουρούμενοι από το Δ.Ν.Τ. τους τραπεζίτες και τις «αγορές», δημιούργησε ένα εκρηκτικό μίγμα.

   Το Πολιτικό προσωπικό της χώρας ζώντας σε ένα γυάλινο, αποστειρωμένο κόσμο, βρέθηκε προ εκπλήξεως, μη μπορώντας να κατανοήσει τι συνέβαινε αλλά και να βρει ένα στοιχειώδες σχέδιο αντίδρασης και εξόδου από την κρίση.

   Πως μπορούσε να βρει σχέδιο όταν όλη η πολιτική διαδρομή του συστήματος είχε σαν βάση τον Κρατισμό, τις πελατειακές σχέσεις, τη διαπλοκή, τις εργολαβίες; Συμπολίτευση και αντιπολίτευση, εναλλάσσονταν στην εξουσία, αλλά δεν διέφεραν σε σκεπτικό, συμπεριφορές, κουλτούρα. Συνειδητά διέλυσαν την παιδεία, την υγεία, τις κοινωνικές δομές, το δημόσιο. Διέλυσαν όμως και κάθε προσπάθεια του Ιδιωτικού τομέα να επιχειρήσει, να ανοιχτεί στις αγορές, να γίνει ανταγωνιστικός, καινοτόμος. Η ισχύς του συστήματος ήταν να έχουν τους πάντες εξαρτώμενους. Όποιος προσπαθούσε να ξεφύγει από τα δεσμά, εξοβελιζόταν από το σύστημα. Είναι πολλές οι χαρακτηριστικές  περιπτώσεις ιδιωτικών επενδύσεων, οι οποίες δεν πήραν ποτέ αδειοδότηση, αλλά και άλλες που δεν πήραν ούτε άδεια σκοπιμότητας. Έτσι ο Ιδιωτικός τομέας εκφραζόταν μόνο από Εργολάβους, οι οποίοι έπαιρναν αναθέσεις με αδιαφανείς διαδικασίες, χαριστικές συμβάσεις, αποκλεισμό των διαφωνούντων για τυπικούς λόγους και τελικά πλήρη χειραγώγηση της Ιδιωτικής πρωτοβουλίας. Πλήρης συμπαραστάτης, σε όλο αυτό το σύστημα, οι συνδικαλιστές και οι εργατοπατέρες, οι οποίοι ασύδοτοι, λειτουργούσαν έχοντας ακαταλόγιστο. Η Δικαιοσύνη, ήταν και δυστυχώς παραμένει έξω από την Κοινωνία, ένας θλιβερός θεσμός, για τον οποίο η Ελληνική Κοινωνία, έδειξε την πλήρη απογοήτευση της, με συντριπτικά ποσοστά, σε διεθνή μελέτη. Δεν υπάρχει βέβαια τίποτε χειρότερο για την Δικαιοσύνη όταν δεν την εμπιστεύονται οι ίδιοι οι πολίτες. Το Δημόσιο εξομοιώθηκε με τον Κρατισμό, το γρηγορόσημο, τα φακελάκια, οι πελατειακές σχέσεις έγιναν μόνιμα φαινόμενα. Ουδείς τολμούσε να διαμαρτυρηθεί. Ήξερε εκ των προτέρων ότι, όχι μόνο δεν θα έβρισκε το δίκαιο του αλλά θα είχε και σοβαρές επιπτώσεις στην ζωή και την δουλειά του.

   Η μεταπολίτευση είχε βρει ένα τρόπο να λειτουργεί με αυτόματο πιλότο. Μετα ήλθαν οι εκσυγχρονιστές, το Χρηματιστήριο, η τεχνητή ευδαιμονία, οι ΕΛΔΕ, τα πινάκια, η τεχνητή ευδαιμονία, τα ταξιδάκια στο Λονδίνο, το Ντουμπάι για ψώνια. Η Πόρσε είχε βρεί την καλύτερη αγορά της Ευρώπης, η Ρόλεξ ξεπουλούσε. Η κτηματαγορά ζούσε πιένες καθώς δεν ήταν πρέπον Έλληνας νεόπλουτος να μην ζει σε μεζονέτα στα Βόρεια ή Νότια προάστια. Απαραίτητο ένα εξοχικό στην Ριβιέρα της Αττικής, οι Κυκλάδες, οι πέριξ της Επιδαύρου περιοχές για τους πιο καλλιεργημένους. Ξέχασα βέβαια το σαλέ στον Παρνασσό για να υπάρχει ένα απάγκιο όταν δεν υπάρχουν κενές θέσεις στις Άλπεις.

   Είναι λίγοι οι Νεοέλληνες που δεν συμμετείχαν σε αυτό το κρεσέντο. Ξαφνικά όμως τα λεφτά ΔΕΝ υπάρχουν, τα δανεικά τελειώνουν και οι δανειστές και «αγορές» ζητούν το κεφάλι μας στο πιάτο. Εθνική συμφορά. Καστελόριζο, Τρόικα, ΔΝΤ, Μνημόνιο Ι, ΙΙ, ΙΙΙ. Οι Πολιτικοί καταποντίζονται, ένας τεράστιος πολιτικός μηχανισμός διαλύεται (ΠΑΣΟΚ), ένας άλλος φθάνει στο εξευτελιστικό ποσοστό του 19% (Ν.Δ.), αναλαμβάνουν Τεχνοκράτες και μη πολιτικοί την διακυβέρνηση.

   Μέσα σε όλο αυτό το μπέρδεμα φαίνεται ένα φως στον ορίζοντα. Η κοινωνία αφυπνίζεται. Αρχίζει να σκέφτεται σοβαρά, ρεαλιστικά, βλέπει λάθη χρόνων, λανθασμένες συμπεριφορές. Ξεκινά ένας διάλογος ανάμεσα σε κοινωνικές ομάδες, σε γνωστούς και άγνωστους στο ευρύ κοινό. Έντυπος και ηλεκτρονικός τύπος, μπλόγκς και διαδίκτυο γίνονται κοινωνοί απόψεων, διαλόγων, σύνθεσης ιδεών. Ενεργοί πολίτες, κοινωνικοί φορείς, μετασχηματίζονται σε κινήσεις πολιτικές. Άλλοι πιο τολμηροί ιδρύουν κόμματα και καλούν τον κόσμο να συμμετάσχει. Να είναι παρών στις εξελίξεις της επόμενης μέρας. Πολλοί πολίτες, οι οποίοι απογοητευμένοι από το πολιτικό προσωπικό της μεταπολίτευσης απέχουν από τα πράγματα, αναθαρρούν. Φαίνεται ότι η ελπίδα υπάρχει. Ίσως αυτή η άσχημη πραγματικότητα δράσει ως καταλύτης εξελίξεων και το αύριο να έλθει με μία πιο ώριμη, αληθινή κοινωνία των πολιτών. Πολιτική χωρίς Πολιτικούς, χωρίς χρώματα, χωρίς ίσως και ιδεολογία;

   Αρχές του 2012 τα μεταρρυθμιστικά  κόμματα δηλώνουν έτοιμα για εκλογές, έτοιμα να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις της κοινωνίας και της πολιτικής. Ο Μάης του ‘12 δείχνει ότι μπορούν να γίνουν πραγματικότητα οι ελπίδες του λαού για ριζική αλλαγή των προσώπων και των πολιτικών. Η μεταπολίτευση φαίνεται να πνέει τα λοίσθια. Δεν υπάρχει κυβερνητικός σχηματισμός και γίνονται επαναληπτικές εκλογές. Αρχίζει ο πόλεμος. Το σύστημα και οι κρατιστές επαναδραστηριοποιούνται. Γι’ αυτούς είναι λόγος ύπαρξης. Πολεμούν με νύχια και δόντια για τα «κεκτημένα» χρόνων. Είναι γλυκιά η εξουσία. Είναι όμως και για τους «νέους».

   Οι νέοι μεταρρυθμιστές βλέπουν ότι δεν είναι μακρυά από την διεκδίκηση μέρους της εξουσίας. Κάθε τι καινούργιο πρέπει να περάσει τις «παιδικές ασθένειες». Ηγεμόνες σε αναμονή, διαγκωνίζονται ποιος θα πάρει καλύτερη θέση. Όλοι θέλουν τις ψήφους των υπολοίπων σχηματισμών, χωρίς όμως να παραχωρήσουν τα προνόμια που νομίζουν ότι έχουν κατακτήσει. Όλοι θεωρούν εαυτούς νικητές. Ποιοι θα κάνουν τις διαπραγματεύσεις; Ποιοι είναι στην πολιτική επιτροπή; Γιατί να μην συμμετέχουν αυτοί που πήραν πολλούς σταυρούς; Πίσω από τα φώτα αρχίζει μία ανθρωποφαγία. Σφαγή χριστιανών. Συζητήσεις εν κρυπτώ, αποχωρήσεις ιδρυτικών στελεχών. Αντί να καταλάβουν ότι πολλές συνιστώσες, κάνουν μία συνισταμένη (ο όρος της εποχής), ο εγωισμός και η αρχομανία υπερισχύει. Γίνονται οι εκλογές του Ιούνη ’12. Αποτυχία. Επαναπροσδιορισμός στόχων. Στρατηγική, στόχοι, πολιτική κατεύθυνση, ιδεολογία. Όλα στο τραπέζι; Όχι. Κάθε ομάδα και κόμμα. Κάθε Ηγεμόνας και κόμμα. Ο αρχικός ενθουσιασμός έχει δώσει την θέση του στο σκεπτικισμό. Άνθρωποι τσαλακωμένοι (επιστήμονες να μοιράζουν φυλλάδια, δεν βλέπει κανείς εύκολα), ελπίδες χαμένες, αξίες χαμένες, αξιοκρατία στο Ναδίρ. Δεν χωρούν εύκολα άνθρωποι που έχουν απήχηση στον κόσμο, που έχουν φρέσκιες ιδέες, που έχουν πειθώ. Μέσα σε όλα αυτά, το γνωστό καπέλωμα από παλαιοκομματικούς που βρήκαν νέους χώρους για να ξαναμπούν στο κάδρο. Όλοι πάντως έχουν ένα μοτίβο. Πρέπει να ξεφωνήσουν, να ξεκαρφώσουν τους υπάρχοντες πολιτικούς. Εκεί χάνεται το μέτρο. Ο Πολιτικός Πολιτισμός που επαγγέλλονται πάει περίπατο. Αισχρές συμπεριφορές επιπέδου Τρούμπας. Υβριστικές συμπεριφορές απαράδεκτες. Όλα συγχωρούνται μπροστά στην πόρτα της εξουσίας.

   Που είναι μέσα σε όλα αυτά ο Έλληνας πολίτης; Όλοι οι «μεταρρυθμιστές» λειτούργησαν ως κλειστές ομάδες. Δημιούργησαν ένα κίνημα, ένα κόμμα το οποίο θεωρείται ιδιοκτησία τους. Έχουν γράψει τις περίφημες «Καταστατικές αρχές» ή «θέσεις» του κόμματος. Τις διαβάζει κάποιος που ενδιαφέρεται και βλέπει θεωρητικά κείμενα που τα βρίσκει κάποιος στο διαδίκτυο. Copy Paste με ελάχιστες παραλλαγές, όμορφα λόγια γεμάτα υποσχέσεις. Ψάχνουν για εθελοντές να στελεχώσουν τις ομάδες εργασίας τους. Να πείσουν τον κόσμο για το δίκαιο των απόψεων τους. Οι πολίτες προσπαθούν να καταλάβουν τι συμβαίνει. Αλληλοκαρφώματα, διαμαρτυρίες, μηνυτήριες αναφορές για εγκληματικές ενέργειες, μεγαλοστελέχη που κατηγορούν την κίνηση από την οποία απεχώρησαν και υπερθεματίζουν την νέα κίνηση που συμμετέχουν. Στρατηγοί φεύγουν από ένα κόμμα, στρατηγοί αναλαμβάνουν στο άλλο. Είναι σαν τις μεταγραφές των μάνατζερς. Παίρνουν και μπόνους θέσης για να αλλάξουν στρατόπεδο.

   Εγωισμός υπέρμετρος, απολυτότητα, ισχυρογνωμοσύνη. Κριτική δεν ανέχονται από κανέναν. Ξαφνικά έγιναν χειρότεροι από τους πολιτικούς που θέλουν να αντικαταστήσουν και να στείλουν σπίτι τους. Ο οίστρος, η έπαρση, η έξαψη της εξουσίας έχουν κάνει τέτοιο μπόλιασμα που δεν διακρίνουν καθαρά πλέον τα πράγματα. Δεν βρίζουν πλέον μόνο τους Πολιτικούς. Βρίζουν κάθε πολίτη που εναντιώνεται με τις απόψεις τους. Βρίζουν την ιδεολογία, την πολιτική καταγωγή των πολιτών. Κανείς δεν εμφανίστηκε από παρθενογένεση. Όλοι κάπου είναι στον πολιτικό χάρτη, όλοι χειροκρότησαν και ψήφισαν κάποιους. Πιστεύει κανείς ότι όταν ένας άνθρωπος έχει δώσει ένα μεγάλο κομμάτι της ζωής του σε μία παράταξη, μπορεί να την διαγράψει σε μία στιγμή ή γιατί του το ζητάει κάποιος μεταρρυθμιστής; Πιστεύει κανείς ότι μπορεί κάποιος να αλλάξει ιδεολογία, να αλλάξει την οπτική που βλέπει τα πράγματα; Πιστεύει κανείς ότι μπορεί κάποιος να πει ότι έκανε λάθος σε όλη του την πολιτική διαδρομή γιατί κάποιοι έκαναν ασχήμιες; Το Πολιτικό σύστημα της μεταπολίτευσης επί 38 χρόνια ψηφιζόταν από την συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων πολιτών. Με μαθηματική σκέψη λοιπόν όλοι είναι συνυπεύθυνοι για την σημερινή τραγική κατάσταση. Δεν κερδίζεται η συμπαράσταση και η ψήφος του πολίτη βρίζοντας τον, βάζοντας τον στο σκαμνί μαζί με τους αποχωρούντες πολιτικούς. Δεν κερδίζεται ο πολίτης με αλαζονικές συμπεριφορές ανάλογες των προηγούμενων πολιτικών.                                                 

   Ο σεβασμός στην ιστορία και την προηγούμενη ζωή του καθενός είναι απαραίτητη προϋπόθεση συναίνεσης. Υπάρχει το τεκμήριο της προσωπικής ευθύνης. Λάθη, παραλείψεις, ευθύνες πολιτικές και ποινικές υπάρχουν. Οι ιδεολογίες όμως και οι πολίτες, δεν μπορούν να μπαίνουν στον μύλο των προσωπικών πολιτικών συμφερόντων.

 Κάπου εδώ τα «μεταρρυθμιστικά»  κόμματα έχασαν το βηματισμό τους. Η διεκδίκηση της εξουσίας, η δημοσιότητα, τα φώτα, η αναγνωρισημότητα, το εγώ λειτούργησαν καταλυτικά παντού. Χάθηκαν οι αξίες, ο σεβασμός, η ηθική σε πολλές περιπτώσεις. Οι πολίτες μούδιασαν. Δεν είναι ποτέ δυνατόν αυτό που έρχεται να είναι χειρότερο από αυτό που θέλουν να αλλάξουν. Κατάλαβαν ότι όλα τα προβλήματα έχουν τον ίδιο παρονομαστή. Τον ίδιο τον άνθρωπο. Είναι κατ’ εξοχήν η εποχή των προσωπικών διαδρομών ανθρώπων στην Πολιτική σκηνή. Αν δεν λείψει ο προσωπικός εγωισμός, τα ίδια συμφέροντα, η αλαζονεία της εξουσίας δεν πρόκειται να  βελτιωθεί τίποτε στην Ελληνική Πολιτική σκηνή. Πρέπει να υπάρξει σεβασμός στους πολίτες και τις επιθυμίες τους. Οι αλαζονικές συμπεριφορές καταδικάζονται από όλους γιατί στερούν το δικαίωμα του ονείρου και της πραγματικής βελτίωσης της κατάστασης από τους Έλληνες.
   Σε άλλη περίπτωση θα κληθεί το υπάρχον Πολιτικό σύστημα να κάνει εσωτερική αυτοκάθαρση και να παραμείνει κυρίαρχος του Πολιτικού παιχνιδιού. Και αυτό δείχνει πλέον να είναι η πιθανότερη εξέλιξη.